Amazon Ormanlarındaki Yangınlar

Son birkaç gündür Amazon Ormanlarındaki yangınlar Dünya gündemine oturmuştur. 24.08.2019 tarihinde Fransa ’da düzenlenen G7 zirvesinde de gündem olmuştur. Resmi kaynaklara göre hali hazırda 2500 farklı noktada yangın meydana gelmiştir ve bu sayının çok daha fazla olduğu da söylenmektedir. Brezilya’da uzay araştırma enstitüsüne göre, yılbaşından bu yana ise 72 bin yangın meydana gelmiştir. Yaşanan bu kadar yangın ise hiçbir şekilde rastlantı veya tesadüfle izah edilemez. Hele ki, birkaç kendini bilmezin işi olarak asla izah edilemez.

Ocak ayında iktidara geçen Brezilya devlet başkanı Bolsonaro döneminde Amazon Ormanlarındaki yangın olaylarının ciddi oranda artması son derece dikkat çekmektedir. Ayrıca Bolsonaro, Ocak ayında iktidara gelmesiyle, çevre konusunda kesilen cezalar önemli ölçüde azaltılmıştır. Bolsonaro döneminde Brezilya’da ormansızlaşma üç kat artmıştır.

Dünya’dan Gelen Tepkiler

Dünya’dan gelen tepkiler üzere 23.08.2019 tarihinde Brezilya devlet başkanı Bolsonaro açıklamalar yaptıştır. Açıklamarında, orman yangınlarının tüm Dünya’da yaşandığını ve uluslararası yaptırımlar için bahane olamayacağını belirtmiştir ve kendisinin eski bir asker olarak Amazon Ormanlarını sevmeyi ve onu korumayı bildiğini söylemiştir.

Fransa, İngiltere ve Almanya başbakanları, Amazon Ormanlarındaki yangınlar hakkında, uluslararası kriz değerlendirmesinde bulundular. Finlandiya Maliye Bakanı ise AB ülkelerine, Brezilya’dan et ithalatının durdurulmasının masaya yatırılması çağrısında bulundu.

ABD başkanı Trump, atmış olduğu tweet ile Brezilya başkanı Bolsonaro’yu telefonla arayıp Amazon Ormanlarındaki yangınlar için yardıma hazır olduklarını söylediğini belirtmiştir.

24.08.2019 tarihli Fransa’da düzenlenen G7 zirvesindeki önemli gündem maddelerinden biriside Amazon Ormanlarındaki yangın olmuştur. Buna Brezilya başkanı Bolsonaro tepki gösterip, Brezilya’da yaşanan bir olayın, Brezilya’nın yer almadığı bir uluslararası toplantıda Brezilya’nın yok sayılarak ele alınmasını kabul edilemez olarak değerlendirmiştir.

Amazon Ormanlarının Önemi

Amazon Ormanları, Dünya oksijeninin %22’sini oluşturuyor ve bu yönüyle Dünya’nın akciğeri olarak isimlendiriliyor. Amazon Ormanları sadece Brezilya için değil, Güney Amerika ülkelerinin neredeyse tamamı için muazzam miktarda su üretiyor. Uçan nehirler olarak adlandırılan evapotranspirasyon sonucu oluşan yüklü hava kütleleri, Brezilya’nın birçok bölgesine nem taşıyor. Oluşan dev bulutlardan yağan yağmurlardan, neredeyse tüm Güney Amerika nasipleniyor.

Evapotranspirasyon: evaporasyon ve transpirasyon kelimelerinin birleşiminden oluşan, bitkinin su tüketimi ve buharlaşmayla birlikte su toplamıdır.

Ulusal Amazon Araştırmaları Enstitüsü araştırmasına göre, 10 metre çapında bir ağacın atmosfere günde 300 litre buhar halinde su salımı yapabiliyor. Bu da bir kişinin günlük su tüketiminin iki katıdır.

Ayrıca Amazon Bölgesi ve bu bölgede bulunan Tropik Ormanları 90-140 milyar ton karbonu muhafaza ederek küresel iklim istikrarına büyük katkı sağlıyor.

Amazon Yağmur Ormanları, yeryüzündeki biyokütlenin (yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış canlılardan elde edilen fosilleşmemiş tüm biyolojik malzeme) %10’unu oluşturuyor.

Biyolojik çeşitliliğin korunması, bölgedeki diğer ekosistemlerin istikrarı açısındanda çok önemidir. Örneğin; devasa boyutlardaki Amazon Mercan Refisi, küresel ısınma tehdidi altındaki mercanların yurdu sayılıyor.

Petrol Şirketlerinin Amazon Bölgesine İlgisi

Özellikle Amazon Mercan Refisi başta olmak üzere, petrol ve yeraltı kaynakları konusunda Amazon Bölgesi oldukça zengindir. Ancak bu bölgede yapılacak petrol arama çalışmaları, Amazon Yağmur Ormanlarını ve Mercan Refisi’ni ciddi anlamda tehdit edecektir. Amazon Yağmur Ormanlarının ve Mercan Refisinin tehdidi demek, küresel iklimin ve biyolojik çeşitliliğin tehdidi demektir. Aynı zamanda Güney Amerika kıtasında susuzluk tehdidi ve kuraklık tehdidi demektir.

Amazon Bölgesinde tespit edilen petrollerin çıkarılması, çok hızlı bir şekilde Amazon Yağmur Ormanlarının ve Mercan Refisinin yok olmasının önünü açacaktır. Tüm bunlara rağmen 2017’nin Ağustos ayında Total ve BP, Amazon Mercan Refisinde petrol arama izni almıştı. Lakin gelen tepkiler üzere bir ay sonra Eylül ayında izin dönemin başbakanı tarafından askıya alındı. ABD petrol şirketlerinin gözüde elbette Amazon Bölgesindeki petrol yataklarındadır.

Petrol şirketleri, küresel iklimi ve kuraklığı, susuzluğu hiçbir şekilde umursamayarak, siyah altın olan petrollere odaklanmış durumdalar. Bu sebepten dolayıda Amazon Yağmur Ormanlarındaki yangınlar asla tesadüfle ya da rastlantıyla izah edilemez. Heleki sadece bu yıl gerçekleşen 72 bin yangın asla izah edilemez. Bu kadar tesadüf, tesadüf değildir.

Bolnoraso’nın çevre zararlarına karşı cezaları azaltmasıda aynı şekilde şüphe uyandırıcıdır. Brezilya hükümeti; iflas etmekte olan ülkeyi, içinde bulunduğu ekonomik krizden kurtarmak için acaba Amazon Bölgesindeki petrol yataklarını uluslararası petrol şirketlerine peşkeş çekmeyi mi düşünüyor?

Amazon Ormanlarındaki yangınlar sonrasında aradan biraz zaman geçtikten sonra yanan bölgelerde petrol şirketleri tarafından, petrol arama faaliyetleri icra edilmesi hiçkimseyi şaşırtmamalıdır. Amazon Yağmur Ormanlarının tehlikeye girmesi demek, küresel iklim istikrarının tehlikeye girmesi ve akabinde Dünya’nın kuraklık tehlikesiyle karşılaşması demektir. Zaten şu anda bile kuraklık tehlikesi ve küresel iklim istikrarsızlığı tehdidi mevcutken, tehdidin oranı çok daha ciddi boyutlara ulaşacaktır. Tüm Dünya’da her zaman olduğu gibi tepkisiz kalacaktır. Çünkü insanlar sürekli narkozlanmaktadırlar.