Faiz Lobisi Var mı? Türkiye’de ekonomi neden gün geçtikçe daha da kötüye gitmektedir? Türkiye faiz beklentisi neden her zaman yüksek oluyor ve faiz neden yükseliyor? Faiz lobisi değil, beşli çete ve beton lobisi mi var? Faiz kararı üzerinde birilerinin etkisi mi var? Bu kötü gidişat bütün olumsuzluklar hiç şüphe yokki 20 yıldır ülkeyi yöneten AKP’nin bir eseridir. Ancak AKP ve cenahları, bu gerçeği kabul etmek yerine başarısızlıklarına bir kılıf uydurmayı tercih ederek çeşitli algılar oluşturmaktadırlar. Kendi kitleleri ise ne yazık ki bu algılarla narkozlanmaktadır. Ekonominin kötü gidişatının müsebbibi olarak yıllardır Faiz Lobisi sebep gösterilmiştir. Ancak bu Faiz Lobisi kimlerden oluşuyor? Daha da önemlisi Faiz Lobisi var mı?
Faiz Lobisi diye bir lobinin varlığından söz ediliyor. Ancak kimse şunu sormuyor, mademki Faiz Lobisi diye bir lobi var ve ülke ekonomisini mahvediyor, faizlerin düşmesini engelleyip daha da yükselmesine sebep oluyor, kendileri servetlerine servet katarken devlet ve millet fakirleşiyor, enflasyon ve dövizde buna paralel olarak sürekli yükseliyor… O halde var olduğu iddia edilen bu Faiz Lobisi için neden gereği yapılmıyor? Neden müdahale edilmiyor? Burası Muz Cumhuriyeti mi?
Çünkü bahsettikleri gibi bir Faiz Lobisi yok! Faiz Lobisi yalanı, kendi ekonomik başarısızlıklarına kılıf uydurmak için uydurdukları yalandan ibaret. Ülke her konuda yalanlar üzerine inşa edilmiş kocaman bir algıyla yönetildiği gibi, ekonomide aynı şekilde yalanlar üzerine inşa edilmiş kocaman bir algıyla yönetilmektedir.
Faiz Lobisi var mı? Varsa kimlerdir? Bunların açıklanması lazım ve en önemlisi gereğinin yapılması lazım. Ama olmayan bir şeyi takdir edersinizki açıklayamazlar ve gereğinide yapamazlar.
Türkçede meşhur bir söz vardır. Galatı Meşhur lugatı fasihten evladır. Yani, yaygın kullanılan yanlış az bilinen doğruya tercih edilir! Bize düşen, az bilinir doğruyu çok bilinir hale getirmektir.
Faiz Lobisi nedir? Kısaca faiz lobisi, faizden para kazanan ve faizin artırımından nemalanan, Merkez Bankası faiz kararı üzerinde yaptırım gücüde olan, yani faiz artırımı kararlarını etkileyebilecek gücede sahip olan örgütlü bir oluşumdur. Fakat ülkemizde böyle örgütlü bir oluşum olduğuna dair kanıt yoktur. Tamamen algı ve yalan vardır.
Faiz Artırımı Kimlerin İşine Yarar?
Faiz beklentisi ve faiz artırımı kimlerin ekmeğine yağ sürer? MB faiz kararı üzerinde kimlerin yaptırım gücü var? Bunu incelediğimiz zaman böyle bir şeyin adeta deli saçması olduğunu net bir şekilde görürüz. Ülkede soğan fiyatları yükseldiği zaman sebebini Soğan Lobisinden biliriz, faizler yükseldiği zaman sebebini Faiz Lobisinden biliriz, döviz kurları yükseldiği zamanda ülkenin son zamanlarda sıçrayışa geçen ekonomisini baltalamak isteyen dış mihraklardan biliriz. Ama bunların hepsi yalandır, bahanedir.
Ekonomideki çeşitli aktörleri tek tek inceleyerek ülkemizde Faiz Lobisi var mıdır? Faiz artırımı ile nemalanan bir sektör veya grup var mıdır? Bunları ortaya koyalım ve görelim bakalım!
Bankacılık Sektörü Faiz Lobisi mi?
Öncelikle faiz dedim mi ilk akla gelen sektör olan bankacılık sektörünü ele alalım. Bankacılık dediğimiz zaman, faizlerin yükselişinden en büyük kazancı elde eden sektör olduğunu düşünürüz. Ancak durum dışarıdan görüldüğü gibi değildir. Bankacılığın işi mevduatı kredileştirmektir. Yani %23 ile topladığı mevduatı, %28 ile krediye dönüştürerek aradaki o %5’lik faiz makası farkından kazanç elde etmektir. Mevduatın ortalama vadesi 3 ay iken, kredinin ortalama vadesi 1 yıldır.
Misal olarak diyelim ki biz bankadan %28 faiz ile 1 yıl vadeli kredi aldık. Bankada bunu %23 faiz ile aldı. 3 ay sonra Merkez Bankası, kurdaki yükselişi durdurmak için faizleri artırma kararı aldı. Bu da bankaların %23 ile topladığı mevduatın daha da yükselmesi, dolayısıyla maliyetinin artması demektir. Ancak bunu dönüp bankadan önceden kredi çeken vatandaşa yani vadesi 9 ay sonra gelecek olan krediye yansıtamıyorlar. Dolayısıyla faizlerin artması, bankaların aldığı mevduatlarla, verdikleri krediler arasında oluşan uyumsuzluk nedeniyle bankaların zararınadır ve işine yaramamaktadır.
Devlet ve Reel Sektör Faiz Lobisi mi?
Devlete baktığımız zaman devlet yıllardır bütçe açığı veriyor. Gelirler her zaman giderlerden daha az oluyor. Bütçe açık verdiğinde bu açık borç alarak kapatılır. Devlet bu borcu devlet tahvili çıkararak, hazine bonosu satarak karşılığında yerli veya yabancılardan borç para temin ediyor. Faiz artırımı demek, devlet tahvillerinde yukarı gitmesi demek olacağından devletin yükünü artıracaktır.
Reel Sektöre baktığımız zaman, kaynak bulmak için kısa ve uzun vadeli olarak borç alırlar. Bu borçlanmada faizle olduğundan dolayı, yüksek faiz, daha yüksek borç demek olacaktır ve maliyeti artıracaktır. Maliyet arttıkça şirketler yatırımdan uzaklaşacaklardır. Faizin artması reel sektörede yaramaz.
Vatandaş Faiz Lobisi mi?
Vatandaşa baktığımız zaman ise bunları varsıllar ve yoksullar olarak iki gruba ayırmak gerekmektedir. Varsıllar dediğimiz, tasarruf fazlası birikimi olanlardır. yoksullar ise tasarruf açığı olanlardır. yani elde ettiği gelir ile geçinemeyenlerdir. Devlet nasıl tasarruf açığını faizli borç alarak kapatıyorsa, yoksul vatandaşta aynı şekilde tasarruf açığını kredi borcu çekerek, kredi kartı kullanarak kapatıyor. Ev ve araba almak için birikim olmadığı için faizli kredi çekiyor. Bütün alışverişlerini kredi kartlarıyla yapıyor. Dolayısıyla faizin yükselmesi bu yoksul vatandaşlarada yaramaz.
Varsıl olan yani tasarruf fazlası vatandaşlar bakalım. Bunların elinde ise faizlerin yükselmesini sağlayacak bir yaptırım gücü yoktur. Ayrıca bu varsılların bir çoğu reel sektörde patron ve işveren olduğu için, faizde tasarruf fazlası paraları olsa bile asıl gelir kaynağı olan reel sektörde aleyhlerine bir durumdur. O yüzden faiz artırımı bu varsıllar sınıfınında neredeyse hiçbirinin menfaatine olmayacaktır.
Yabancı Yatırımcılar Faiz Lobisi mi?
Yabancı Yatırımcılara baktığımız zaman, Türkiye’de faiz artırımı olması bunlarında işine yaramayacaktır. Çünkü adı üstünde yatırımcılar! Ayrıca Borsa İstanbul’da yabancı yatırımcıların oranı %40-50 civarlarındadır. Borsamızın yarısı yabancı yatırımcılardır ve dolayısıyla bu yabancı yatırımcılar, yani diğer tabirle dış mihraklar faiz artırımı olması için bir takım ekonomik operasyonlar yaparak kendi topuklarına sıkmazlar. Çünkü faiz artırımı başta Borsa İstanbul olmak üzere hiçbir yatırım aracına yaramaz!
Yabancı yatırımcılar aynı zamanda Türkiye’de devlet tahvilleride almaktadır. Devlet tahvillerinin yükselmesi için faizlerin düşmesi gerekir. Bize dış mihraklar diye ezberletilen bu yabancı yatırımcılar hem Türkiye’de hisse ve tahviller alacaklar, hemde bu hisse ve tahvillerin düşmesine sebep olan faizlerin yükselmesini sağlayacaklar. Peki bu dış mihraklar bu kadar salakta, biz niye Viyana’yı tekrar kuşatamıyoruz? Eğer bu kadar salaklarsa Roma’yı vallahi fethederiz!
Faiz Neden Yükseliyor?
Faiz neden yükseliyor? Bir lider düşünün, faizle mücadele sloganını ağzından düşürmez ama Dünya’da faizler sıfıra inmişken, buna ters orantıda bu liderin yönettiği ülkede faizler Dünya’da en yüksek seviyelerdedir. Peki bu lider hakkında ne düşünmek gerekir? Kim inanır faizle mücadele ettiğine? Birde yalan attığını düşünün. Faizleri düşürmeye çalışıyor ama Faiz Lobisi ile Dış Mihraklar buna müsaade etmiyor! Makalemde Faiz Lobisi var mı? Sorusunu en anlaşılır bir şekilde anlattım.
Peki faiz neden yükseliyor? Ülke ekonomisi kasıtlı olarak kötü yönetildiği için faizler sürekli yükseliyor. Buna paralel döviz kurları ve enflasyonda yükseliyor. Faiz, enflasyon ve döviz kuru adeta şeytan üçgenidir. Hepsi birbirinin sebebidir. Hepsi birbirini etkiler.
Ülkede tarım bitirilmiş, yap-işlet-devret ile güya beş kuruş bile para vermeden yapılan bütün projeler şu anda devletin bütçesine ciddi yük haline gelir olmuş, özelleştirme ile ülkenin bütün kazanımları ve kamu kuruluşları satılmış, devletin artık geliri kalmadığı için bütçe açığı arttıkça artmış. Bu bütçe açığını kapatmak için vergilere sürekli zam yapılmış, yeni vergiler icad edilmiş, faturalar sürekli zamlanmış. Bunlara paralel olarak yatırım azalmış, orta kesim erimeye yüz tutmuş, tarım ve hayvancılık artık kazanmadığı için taşra nüfusuda azalmış, üretim maliyetleri, ticaret maliyetleri, ulaştırma maliyetleri, vergilerin artması ile enflasyon ve döviz patlamış. Enflasyon ve dövizin uzaya çıkmasını engellemek içinse faizler artırılmış. Tüm başarısızlıkların üzerini örtmek içinse Faiz Lobisi ve Dış Mihraklar yalanı uydurulmuş. Beşli beton çetesine hiç girmiyorum bile! Yandaş birçok beton şirketlerine hiç girmiyorum bile!
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez’in çok güzel bir sözü var:
“Türkiye’de Faiz Lobisi yoktur, Faiz Fobisi vardır.”
Yine Erkin Şahinöz’ün şu sözü manidardır:
“Faiz Lobisi yoktur, Beton Lobisi vardır!”
Ekonomiyi Eleştirenler Bir Dolarlık Vatan Haini başlıklı makalemi okumak için başlığın üzerine tıklayınız!