Lozan Antlaşması 2023 Tarihinde Bitecek mi?

Lozan Antlaşması 2023 Tarihinde Bitecek mi?

Lozan Antlaşması 2023 Tarihinde Bitecek mi? Siyasal İslamcı AKP güruhu olan Trol ordusunun oluşturduğu bir algı var. Lozan 2023’te bitecek, Türkiye tam bağımsız olacak. Erdoğan ve AKP’ninde sürekli olarak cumhuriyetin yüzüncü senesi olan 2023 tarihini hedef olarak göstermesi, Lozan Antlaşmasınında 2023 tarihinde biteceği beklentisini kuvvetlendirmektedir. Peki Lozan Antlaşması 2023 tarihinde bitecek mi? Ya da Lozan Antlaşması ne zaman bitecek?

Antlaşma Ne demek?

Lozan Antlaşmasının süresinin 2023 tarihinde biteceği rivayetinin ana sebebi, antlaşma (anlaşma değil) kelimesinin uluslararası hukukta ne anlama geldiğini bilmemekten ötürüdür. O yüzden Lozan Antlaşmasının 2023 tarihinde bitmeyeceğini izah edebilmek için evvela antlaşma ne demek? Sorusunun cevabını vermek lazımdır.

Bir antlaşma, anlaşma değildir. Anlaşmalar belli bir süreye kadar devam edebilirler. Anlaşma süresi dolduktan sonra eğer anlaşmayı imzalayan devletlerden birisi itiraz etmezse anlaşma süresi dolsada devam eder. Buna örnek olarak Montrö Boğazlar Sözleşmesini gösterebiliriz. Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1936 yılında 20 yıllık bir süreliğine geçerli olacak şekilde imzalandı. 1956 yılında sözleşme esasında bitmiş olmasına rağmen, imzalayan devletlerden hiçbirisi itiraz etmediği için halen yürürlüktedir. Ama antlaşmalarda böyle bir durum söz konusu değildir. Çünkü an(t)laşmalar, anlaşmalar gibi süreli olarak imzalanmazlar.

Antlaşma yapma yetkisi sadece egemen devletlere ve uluslarası örgütlere aittir. Uluslarası hukuk çerçevesinde, hukuksal sonuçlar doğurmak üzere yapılır. Bir antlaşmanın ön koşullarından birisi, eskiden varolan hak ve yükümlülüklerden farklı bir takım hak ve yükümlülükler doğurması ya da bunları sona erdirmesi koşuludur.

Lozan Antlaşması Ne Zaman Bitecek?

Bir antlaşmanın, anlaşmalar gibi süreli olmadığını, antlaşmanın ne demek olduğunu yazarak ifade ettim. Ayrıca Lozan Antlaşmasının maddelerinin hiçbirisinde Lozan’ın 2023’te biteceğine dair veya 100 yıl geçerli olduğuna dair bir ifade yok. Anlayacağınız Lozan Antlaşması, 2023’te bitmeyecek. Bu iddia tamamen uydurma ve algıdan ibarettir. Seçme hakkı olan milleti koyun yerine koyup onların milli duyguları üzerinden oy toplamak için çıkartılan yalan propagandadır.

Peki o zaman Lozan Antlaşması ne zaman bitecek? Diye sorarsanız, bunun cevabı basittir. Ancak eskiden varolan hak ve yükümlülüklerden başka bir takım hak ve yükümlülükler doğurması ya da bunları sona erdirmesi koşuluyla yerine başka bir antlaşmanın imzalanmasıyla, Lozan Antlaşması sona erer.

Lakin bizim burada asıl düşünmemiz gereken Lozan Antlaşmasının sona ermesi değil, Lozan Antlaşması sona ererse, yerine yapılacak antlaşma bize neler kazandıracak yahut neler kaybettirecektir? Dönemin şartlarını iyi okumak gerekmektedir. Şartlar bizim ne kadar lehimize, ne kadar aleyhimize işlemektedir. Lozan Antlaşması’nın iptali, yerine yeni antlaşmanın yapılmasıyla mümkün olacaktır. Yeni antlaşmanın bizim lehimize olabilmesi içinde öncelikle zamanın şartları, mevcut gelişmeler bizim lehimize olmalıdır. En önemlisi ise, yeni antlaşmayı bizim lehimize çevirebilecek ekonomik, siyasi ve askeri caydırıcılığımızın olması lazımdır.

Yani özetle mesele Lozan Antlaşmasının bitmesi değil, Lozan Antlaşmasından sonrasıdır! Boş hayallerle bir yere varılmaz!

Yazan - Yavuz Şahin

Yavuz Şahin
Bir şeyi bilmek ve istemek başka, onu hayata geçirmek başka şeydir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir